Na de stap zijn alle gangen variabel en kunnen we strikt gesproken geen echte basisgangen onderscheiden die zonder uitzondering door alle paarden gelopen worden. We kennen paarden die helemaal niet kunnen galopperen, omdat ze aan telgang de voorkeur geven en we kennen paarden die ook om die reden helemaal niet kunnen draven. In Europa is het vrij normaal dat de paarden niet kunnen telgangen en over draf en galop beschikken. Sommige paarden kunnen alle hierboven genoemde varianten lopen en nog meer. Een echt goed IJslands paard bijvoorbeeld  een Gædingar.

Hoewel deze gang bij de meeste IJslanders tamelijk "vlak"is (en daardoor makkelijk uit te zitten), is de draf gelijk aan die van andere rassen. Het paard tilt telkens een diagonaal benenpaar op: linksachter + rechtsvoor, gevolgd door rechtsachter + linksvoor, met daartussenin een zweefmoment. Je hoort dus een tweetakt ritme.

De beenzetting van de tölt lijkt op de stap en wordt daarom ook wel vergeleken met snelwandelen. Omdat een zweefmoment (zoals bijvoorbeeld in draf) ontbreekt, zit deze gang zeer comfortabel. Bij een goede tölter kan men het tempo variëren van een vlotte stap tot een flinke galop, terwijl de ruiter vrijwel onbeweeglijk in het zadel zit. 
In ludieke IJslandershows wordt dit comfort gedemonstreerd door ruiters, die al töltend de krant lezen of met volle bierpullen het vuur uit de hoeven tölten -zonder een druppel te morsen-.   
Hoe herken je de tölt? Het paard loopt in deze gang sterk verzameld en opgericht, hoofd en hals worden hoog gedragen. Er ontstaat een trotse beweging die versterkt wordt door het ritmisch meedansen van de staart. Bij een zuiver gelopen tölt hoor je een snelle, regelmatige viertakt (het geproduceerde geluid wordt wel vergeleken met een naaimachine en ook wel met black&decker!). 

Grappig genoeg is galop eigenlijk ook een laterale gang. We onderscheiden immers een linkergalop, waarbij linkerachterbeen en linkervoorbeen voorgrijpen en een rechtergalop. Naast deze onderverdeling hoor bij galop soms een drieslag en soms een vierslag. Drieslag-galop is meer gesprongen. Je hoort hierbij (bij de linkergalop) eerst het rechterachterbeen neerkomen, vervolgens linksachter tezamen met rechtsvoor en als laatste het linkervoorbeen dat weer als afzet naar de volgende sprong functioneert.

Bij een niet gesprongen galop hoor je alle benen afzonderlijk neerkomen, waarbij min of meer wel een sprongfase is te onderscheiden. Vaak zie je deze galop bij IJslanders, koudbloeden of in rengalop.

Deze gang is vast wel bekend van kamelen en sommige hondenrassen. Hierbij wordt beurtelings het rechter - en het linkerbenenpaar (lateraal) opgetild, met ertussenin een zweefmoment. Bij IJslanders kan je letterlijk van een vijfde versnelling spreken: door de enorme snelheid en stuwing krijg je als ruiter het gevoel dat het paard "opstijgt". Deze gang wordt voornamelijk in snelheidsonderdelen gereden.
Alleen het zeer hoge tempo (ren-telgang) wordt gewaardeerd: het lage tempo telgang wordt laatdunkend "Schweinepass" genoemd. Dit zit tamelijk ongemakkelijk omdat het meestal gepaard gaat met een gespannen paardenrug en -hals. Niet alle IJslanders hebben rentelgang kwaliteiten; vandaar het onderscheid in vier - en vijfgangers. Meestal ontwikkelt een vijfganger pas op latere leeftijd (7 à 8 jaar) een goede ren-telgang.